Site-archief
Work & Learn Out Loud
Ha Marcel,
Mijn herkansing leerinterventie is afgevinkt. Morgen is de Challenge Day van het laatste leerarrangement, daarvoor heb ik al voldoende XP’s bijeengesprokkeld, die studiepunten heb ik ook wel binnen. En dan kan ik me vanaf volgende week helemaal focussen op mijn onderzoek. Dat is ook hard nodig!
De cirkel begint te sluiten ….
Mijn paper van mijn studie ben ik begonnen met een literatuurstudie rondom social learning in open online onderwijs vervolgens heb ik het concept van zelfsturing geïntegreerd in het herontwerp voor de faculteit ICT. De open online cursus wiskunde was gebaseerd op het learning by doing principe van, voor, door en met studenten. Gepersonaliseerd leren, meer keuzevrijheid, lerende verantwoordelijk voor het eigen leren, meer samenwerken. Iets dat nadrukkelijk naar voren komt in het toekomstscenario dat mijn leerteam heeft gekozen heeft om te verbeelden voor de Challenge Day.
Hoewel sociale media privé massaal worden omarmd, is het integreren van sociale media voor het werken en leren niet vanzelfsprekend. Hiervoor is een mindshift nodig zowel bij medewerkers, docenten als (toch) ook bij studenten. En dat is niet gemakkelijk. Vooral ook omdat sociale media fundamenteel als persoonlijke tools worden gezien. Je kunt mensen niet dwingen om kennis te delen en samen te werken mbv sociale media. Je kunt wel een cultuur creeëren om dat te stimuleren. Lerend vernieuwen heet dat 🙂 Dat heb ik nu geleerd tijdens het schrijven van mijn leerinterventie rondom het initiëren van het inzetten van sociale media ten behoeve van online kennis delen en online samenwerken. In mijn onderzoek ga ik nu verder kijken wat hiervoor dan voor nodig is.
Via het blog van Stephen Downes (de grondlegger van connectivisme en de 1e MOOC) kwam ik op het blog van Sahana Chattopadhyay. Hier werd ik weer op gewezen dat social learning (het leren van elkaar waarbij sociale media krachtige tools zijn die dat mogelijk kunnen maken) niet iets is wat je kan implementeren en afdwingen.
Social learning is much more a cultural outcome than a process or a program to be followed.
Als organisatie, als team, als onderwijseenheid is het gemakkelijk om een digitale leer- en/of samenwerkomgeving te bouwen en aan te bieden maar als er geen cultuur van kennis delen heerst dan blijft het akelig stil op zo’n platform, netwerk, learning community ……
Senior management must walk the talk; if they don’t have time to engage on the collaboration platform, the rest of the organization will not have the time either.
Social learning kan niet afgedwongen worden. In organisaties waar standaardisatie van werkprocessen, kennis en vaardigheden (Mintzberg) en efficiëntie de boventoon voeren, is vaak weinig tijd en ruimte om te leren van en met elkaar. We zeggen wel dat we meer moeten kennis delen, dat hoor ik constant. De visie van Zuyd is ook gericht op het samen leren, samen creeëren, samen werken en samen veranderen: praktijkgerichte leeromgeving, learning communities, verbinding onderwijs & onderzoek. Als we dit met zijn allen willen dan moet er ook aandacht geschonken worden aan de cultuur die hiervoor nodig is. Social learning is/zou vanzelfsprekend (moeten zijn). Wie leert nou niet van een collega? Ons collegelid Kwakman gepromoveerd op leren van docenten tijdens de beroepsloopbaan heeft ook aangetoond dat professionals vooral leren van activiteiten met een momenten van reflectie, in interactie met anderen uitgevoerd. Informeel leren, netwerkleren, werkplekleren, sociaal leren, het zijn allemaal vormen van leren waarbij je sociale media kunt gebruiken. Tegenwoordig lees je daarom ook steeds vaker de term social learning. Zoals ik in mijn paper al heb geschreven is social learning niet nieuw. De theorieën van Vygotsky en Bandura dateren al uit de jaren 70 toen er nog geen sprake was van sociale media. Social learning draait wel om vertrouwen en de bereidheid om kennis te delen en samen te werken. De openheid en vertrouwen ontbreken vaak, volgens mij is dit het gevolg van kwaliteits- en efficiencydenken én de afrekencultuur die daar het gevolg van is. Kennis lijkt nog steeds macht, ik ervaar via sociale media regelmatig dat kennis delen kracht is.
De verhoudingen tussen mensen zijn sinds de komst van sociale media veranderd. Toch zie ik nog niet echt in het leer- en werkgedrag. Ja we gebruiken volop whatsapp, maar dit zie ik meer als subsitutie van technologie: we gebruiken sociale media maar er verandert niet veel. Voor social learning hebben we wel een omgeving nodig waarin vertrouwen en de bereidheid om kennis te delen en samen te werken voorop staan. Die bereidheid is er wel binnen Zuyd. Echter docenten en medewerkers ervaren weinig vrijheid voor hun eigen leerproces hoe sociale media tools didactisch, kennisdelend en samenwerkend te gebruiken. En dan gaat het niet om de technologie, die is niet zo ingewikkeld, maar om hun eigen gedrag, houding en de organisatiecultuur. Zijn we wel bereid om open kennis te delen en online samen te werken? De huidige technologie (sociale media) biedt ons mogelijkheden om anders te werken en te leren. Onze mindsets en de organisatiemodellen lopen wat achter, zegt Chattopadhyay.
we got stuck in a time warp
En Jane Hart, bekend van haar publicaties over een andere benadering van werkplekleren, stelt ook terecht vast dat we ons niet moeten afvragen waarom gebruiken deze handige tools nog niet maar hoe we organisaties kunnen helpen met social learning en individuen die dit wel al doen, ondersteunen. Het gaat niet om het verplicht stellen van het gebruik van samenwerkingsomgevingen / sociale media maar te laten ervaren wat social learning is. Daarom is het belangrijk die early adopters, opinion leaders en change agents in de organisatie erbij te betrekken en hen te faciliteren en op deze manier de organisatie te helpen te reflecteren op dit proces. Dit is wat we nu proberen met het DLWO visietraject om die gewenste leer- en werkomgeving voor Zuyd te creëren.
En Chattopadhyay geeft ongeveer dezelfde aanbevelingen als die ik heb gedaan in mijn leerinterventie 🙂
- Loslaten van bestaande vooronderstellingen t.a.v. sociale media, leren, samenwerken. Analyseer de bestaande aannames en voer een gesprek hierover.
- Wat is de uitwerking van de gehanteerde managementmodel? Hoe werkt het verbindend leiderschap? Wordt persoonlijk leiderschap bij individuele medewerkers gestimuleerd?
- Kijk kritisch naar hoe er beloond en feedback gegeven wordt.
- Geef als management het voorbeeld mbt het inzetten van sociale media voor kennis delen en samenwerken.
- Het open delen van informatie zou de standaard moeten zijn. De vindbaarheid van informatie en medewerkers is daarbij curciaal.
- Beloon samenwerken, ook over de afdelingen heen (boundary crossing).
- Stimuleer en enthousiasmeer medewerkers om open kennis te delen.
- Deel succeservaring! (ook nog meer via Nieuwsflits 🙂 )
Ja we kunnen sociale media inzetten om learning communities te ondersteunen. En ja, met sociale media kan zelfgestuurd leren en werken gestimuleerd worden: learning by doing. Ondanks dat we het allemaal belangrijk vinden, gebeurt dit allemaal toch niet vanzelf. We hebben ondersteuners met verschillende petten nodig die deze cultuuromslag kunnen bewerkstellingen, zoals community managers (facilitators die samenwerkingsomgevingen ondersteunen en formeel en social learning integreren), trainers, content curators, connectors, consultants, zegt Chattopadhyay. Dat zijn die ontwikkelteams of misschien wel het Learning and Teaching Centre, waarover we al vaker gesproken hebben binnen het MOOCZI-project, die hiervoor nodig zijn om dit veranderproces te stimuleren en faciliteren.
Free download via GraphicStock
Voor mij begint het MLI-cirkeltje te sluiten. Het zijn misschien veel lijntjes die ik hier probeer te koppelen 🙂 maar toch …
- Het social learning, waarbij vertrouwen, het creeëren van verbindingen tussen personen en het elkaar helpen centraal staat. Dit zijn ook de kenmerken van sociale media (LA1);
- het learning by doing, het zelfgestuurd leren dat met behulp van sociale media gestimuleerd kan worden door het Five Stage Model van Gilly Salmon te gebruiken waarmee een klimaat gecreeerd wordt om samenwerken te bevorderen waardoor beter kennis gedeeld wordt (LA2);
- de mindhift en verandering van organisatiecultuur die nodig is om sociale media in te zetten voor het intern kennis delen en samenwerken (LA3);
- de toekomst die ik aan het dromen ben voor Zuyd waarbij studenten eigenaar zijn van hun eigen leerproces in een open leer- en werkcultuur. Voor de veranderende rol van de docent naar coach, stimulator, facilitator en voor de student betekent dit tegemoetkomen aan de psychologische basisbehoeften van intrinsieke motivatie: autonomie, competentie en relationele verbondenheid (LA4).
En dat nu blijkt dat dit alles uiteindelijk weer in mijn onderzoek samenvalt (LA5). Zo is het cirkeltje dus bijna rond en heb ik al denkend en schrijvend al weer een stukje voor het allerlaatste onderdeel van mijn studie: de integratiefase, klaar!
Kennis delen is een werkwoord dat moet je gewoon doen. Begin klein. Probeer elke dag eens te delen met wat je die dag gedaan hebt. En ervaar de inspiratie die dit oplevert 🙂
“Working out loud is working in an open, generous, connected way so you can build a purposeful network, become more effective, and access more opportunities.”
Judith
Voor deze blogpost heb ik ook andere blogposts van Sahana Chattopadhyay en Jane Hart als inspiratiebron gebruikt.
Social Media & Mediawijsheid #ncosm
Ha Marcel,
Volgende week is voor de 2e keer het Nationaal Congres Onderwijs & Social Media. Vorig jaar gaf ik samen met Margreet en Chris een presentatie over 21eDingen. Dit jaar ga ik samen met enkele Zuyderlingen, zowel vanuit het onderwijs als vanuit Dienst Marketing en Communicatie. Leuk :).
NCOSM is dit jaar is het een meerdaags evenement met voor ieder onderwijstype een congresdag. Ik ga vrijdag 17 mei naar de HO-dag in het Eye in Amsterdam: een inspirerende locatie.
Via de app (Android en iOS) heb ik geprobeerd om mijn programma voor die dag samen te stellen, maar dat wordt nog lastig kiezen :S En dan alles wat ik nog mis op de andere congresdagen 😦 Want ook daarvan kunnen wij veel leren. Gelukkig wordt er voorafgaand aan het congres al veel gedeeld. Zo ook onderstaand filmpje van Frank Evers, programmamanager van Kennisnet over mediawijsheid in het onderwijs. Hij vertelt o.a. over het Competentiemodel Mediawijsheid dat samen met Mediawijzer.net is opgesteld.
Mediawijsheid is de verzameling competenties (kennis, vaardigheden en houding) die je nodig hebt om actief en bewust deel te kunnen nemen aan de mediasamenleving.
In dit document gaat het heel erg over wat je moet kennen en kunnen om actief en bewust deel te nemen aan de mediasamenleving. Ze onderscheiden 4 hoofdgebieden waarin 10 competenties verdeeld zijn. Bij elke competentie gaat het om een combinatie van kennis, vaardigheden en houding. De hoofdgebieden zijn:
- Begrip: het begrijpen en doorgronden van media in de samenleving
- Gebruik: houding en vaardigheden ten opzichte van media
- Communicatie: enerzijds gaat het om het zoeken en waarderen van informatie en het zelf genereren van content. Anderzijds gaat het om deelname in sociale netwerken.
- Strategie: als je de vorige 3 hoofdgebieden onder de knie hebt kun je het inzetten voor professioneel gebruik. Hoe ga je er mee om en welke doelen wil je bereiken.
(Uit blog van @Fransipani die al eerder over dit document geblogd heeft.)
In mijn blog over het Verminderen (gedrags)regels de werkdruk? gaf ik aan dat bewustwording rondom social-media-gebruik niet gezocht moet worden in regeltjes maar in dialoog. Dit competentiemodel kan heel goed als instrument gebruikt worden bij discussie over het gebruik van social media in het onderwijs. Per competentie worden 4 competentieniveau’s beschreven.
Zie hieronder de voorbeelden van de competentieniveau’s van participeren in sociale netwerken & eigen mediagebruik.
En ik ben het met Frank Evers eens: social media is geen bedreiging maar het is een kans die internet en ICTmet zich meebrengt.
Judith
Zie ook Kennisnet thema’s over Sociale Media, Mediawijsheid en 21st Century Skills
Social media in het Hoger Onderwijs : cursist en docent over workshop @docentencursusZuyd
Yes! We hebben een gastblogduo op ons duoblog, Marcel! Hoe leuk is dat? Daniëlle Quadakkers, cursist van de Docentencursus Zuyd en Ankie van de Broek docent van deze cursus hebben mijn verzoek om een duogastblog gehonoreerd 🙂
@blogpartyned @ankievandenbroe heej n duogastblog op #2beJAMmed over nieuwe media & #docentencursus! Vinden jullie dat ook n leuk idee? 😉
— Judith van Hooijdonk (@jujuutje) 1 februari 2013
Ankie ken je natuurlijk, ze is al vaker onderwerp van ons bloggen geweest ;). Daniëlle is informatieprofessional bij Fontys en biblioblogger van het 1e uur. Uiteraard zal deze bijdrage ook op haar eigen blog gepubliceerd worden 🙂
OUR 2bejammed duogastbloggers:
Daniëlle Quadakkers & Ankie van de Broek
@blogpartyned
Het is alweer weer even geleden maar speciaal voor een gastblog bijdrage op 2beJAMmed kom ik nog graag terug op het hoorcollege Sociale Media in het Hoger Onderwijs dat ik begin februari volgde bij de Docentencursus Zuyd. Voor wie het nog niet weet, in mijn huidige functie als onderwijs- en onderzoeksassistent geef ik workshops en trainingen aan docenten en studenten van Fontys Hogescholen op het gebied van Onderwijs en Media. Omdat ik geen echt onderwijsachtergrond heb, volg ik sinds november bij Zuyd Hogeschool de Docentencursusom mijn didactische en pedagogische theorie op te vijzelen. Als alles goed gaat, ontvang ik in juni mijn diploma 🙂
Omdat ik zowel privé maar ook binnen mijn werk veel bezig ben en zeer geïnteresseerd ben in alles wat met Sociale Media te maken heeft, was ik natuurlijk extra nieuwsgierig naar het hoorcollege van Ankie van de Broek. Ik ontmoette Ankie een paar jaar geleden voor het eerst tijdens de zogenaamde gadget tour van (toen nog) Mediavoorzieningen. Op diverse locaties konden studenten en docenten kennismaken met gadgets zoals smartphones (nee, toen had nog niet iedereen zo’n ding), iPads, touchscreen pc’s en wat al niet meer. Ik was de ‘gadget ambassadeur’ van Fontys Sittard en Ankie kwam speciaal met een groepje studenten vanuit Heerlen een kijkje nemen. Ook volg ik Ankie sinds een tijdje op Twitter en we hadden dan ook al contact voorafgaand aan het hoorcollege. Ik had haar geadviseerd om vooral praktisch te werk te gaan en praktische voorbeelden te laten zien van de manier waarop je Sociale Media kunt verwerken in je onderwijs.
De eerste wijze les kregen we als cursisten meteen aan het begin van het college… Ankie wilde ons een aantal vragen stellen via de online tool Mentimeter maar de site lag eruit en niemand kon inloggen. Gelukkig was ze voorbereid en ze vertelde meteen dat je bij het inzetten van zo’n tool altijd voor een back up moet zorgen. In dit geval dus papieren kaarten met een lachende en een treurende smiley erop 🙂 Enne, practice what you preach. In dit geval hadden we vooraf een opdracht gekregen om een filmpje te bekijken en daar moesten we een kleine opdracht over maken. Een mooi voorbeeld van Preteaching waar YouTube uitermate geschikt voor is. Preteaching is eigenlijk gewoon een voorbereidingsles voor de eigenlijke les. Voordeel daarvan is dat je zo het beginniveau van de studenten een beetje kunt sturen. In ons geval: wat weten we al over sociale media, zetten we het zelf al in en hoe zetten we het dan in?
Tweede wijze les: je zet sociale media alleen maar in als het meerwaarde heeft voor je onderwijs! Daarna volgden een aantal praktische voorbeelden van sociale media en hoe je ze zou kunnen inzetten. Denk aan:
- YouTube voor Preteaching.
- Een Digitaal Portfolio voor voor individuele studiebegeleiding.
- Whatsapp/Twitter voor studiebegeleiding per groep.
- Prezi of een online stemtool om je college te verrijken.
- Symbaloo als startpunt en verzamelplek voor je eigen vak.
- Flipping the Classroom waarbij je onder andere gebruikt maakt van instructievideo’s.
Ook TPACK (integratie van ict in het onderwijs) kwam nog aan de orde (weet je niet wat TPACK is, check dan even deze links). Met andere woorden, een college waarin heel veel praktische informatie werd gegeven hoe je dit soort tools zou kunnen inzetten voor je lessen.
Interessant was ook de onvermijdelijke discussie hoever je moet gaan als docent. Voeg je studenten toe als vrienden aan je Facebook account? Whatsapp met je docententelefoon en als je die niet hebt, geef je studenten dan je privé nummer? Hoe hou je de scheiding werk en privé als studenten van je verwachten dat je via Facebook en/of Twitter 24/7 bereikbaar bent?
Wat dat betreft was het wel jammer dat er te weinig tijd was, daar had ik graag nog eens over door gebabbeld met Ankie maar ook met mijn medecursisten.
Groeten Daniëlle
@ankievandenbroe
De wereld van de nieuwe media is enorm. Welke keuzes maak je als je cursisten van de docentencursus een college van anderhalf uur mag bieden rondom dit onderwerp. Ga er maar aanstaan. Na hierover te sparren met diverse mensen waaronder een van de cursisten Danielle (wat overigens heel spannend is aangezien zij al behoorlijk wat voorkennis had rondom nieuwe media en ik hoopte zelfs haar te kunnen aanspreken met dit college 😉 ) is het uiteindelijk een college geworden waarin ik heb geprobeerd de cursisten op een denkspoor te zetten van waartoe en hoe we onze studenten opleiden in de 21e eeuw. Als docent onderwijskunde en nieuwe media grijp ik alle kansen aan om studenten en collega’s te laten nadenken over hun visie op onderwijs passend bij de doelgroep die ze voor zich hebben. Ik heb ervoor gekozen een aantal herkenbare onderwijssituaties te kiezen en er heel toegankelijke nieuwe media aan te koppelen. En vervolgens heb ik geprobeerd de denkstappen die ik belangrijk vind duidelijk te maken. Namelijk niet te denken vanuit de tool maar te starten vanuit het doel dat je wil bereiken met je onderwijs en dan een middel te kiezen dat past bij de gekozen onderwijssetting.
Ook vind ik het belangrijk een stukje angst weg te nemen in het gebruik van nieuwe media en de toegankelijkheid van de tools te laten ervaren.
En dan kun je het nog zo goed voorbereid hebben. Je hebt niet altijd invloed op de techniek en hoewel het jammer was dat het programma Mentimeter, dat ik wilde gebruiken om te stemmen, pas in de laatste 5 minuten weer werkte, kon ik wel meteen laten zien dat je altijd een plan b moet hebben bij inzet van nieuwe media.
We hebben erg leuke discussies gevoerd (waaronder het al dan niet gebruiken van privé accounts) en zoals altijd merk je grote verschillen in ervaring op de diverse vlakken die benoemd werden. Buiten de heel herkenbare tools heb ik de trend ‘flipping the classroom’ besproken omdat ook dit voor de docenten van het HBO interessant kan zijn om meer diepgang te krijgen in de bijeenkomsten voor en met de studenten. Een van mijn doelen van dit college was ook om de cursisten te laten kennismaken met de Zuydcollega’s van het I-team, die regelmatig op de locaties aanwezig zijn om je te helpen bij je vragen rondom nieuwe media, waar ze te vinden zijn en wat ze voor je kunnen doen (dank je Ankie :)). Tevens heb ik een link gelegd naar TPACK (dat ook door het I-team gepromoot wordt) waarmee je spelenderwijs met je team of individueel kunt nadenken over de inzet van nieuwe media in je onderwijs waarbij gekeken wordt naar een goede combinatie van inhoud, didactiek en technologie.
Met dit college heb ik hopelijk cursisten kunnen overtuigen van het belang van het toepassen van nieuwe media in het onderwijs en hebben ze een beeld van de mogelijkheden die ze hebben. Wellicht heb ik een aantal cursisten ervan weten te overtuigen dat ze op de juiste manier bezig waren. Door de discussies die we gevoerd hebben ben ook ik weer op andere denksporen gezet.
Ik wil dan ook nu eindigen met een uitspraak die ik heb geleerd toen ik een aantal jaren geleden op de Pabo kwam werken (al spraken we toen nog over ict i.p.v. nieuwe media):
‘De inzet van nieuwe media in het onderwijs moet leiden tot gemak, gewin en genot voor alle gebruikers.‘
groetjes Ankie
2 BE JAMMED 