Site-archief
Kamerbrief digitalisering hoger onderwijs
Hallo Marcel,
Begin dit jaar heb ik geschreven over een viertal essays digitalisering hoger onderwijs. Het Ministerie van OCW heeft in het najaar 2017 aan vier experts gevraagd hun visie/toekomstperspectief op open en online hoger onderwijs te formuleren. Deze essays zijn in juni 2018 besproken met de Eerste Kamer. Minister Van Engelshoven (OCW) stuurde deze week naar aanleiding hiervan de senaat haar visie op digitalisering in het hoger onderwijs. Ze gaat hierbij kort in op de wijze waarop digitalisering in haar ogen kan bijdragen aan de onderwijskwaliteit in het hoger onderwijs. Ze verwijst in haar brief ook naar de Versnellingsagenda.
Je kunt deze kamerbrief hier downloaden.
Een aantal citaten uit deze brief:
Voor mij staat centraal dat digitalisering een middel is om de onderwijskwaliteit te verbeteren. Digitalisering is geen doel op zich.
… gaf ik reeds aan dat onderwijsinnovatie met ICT wat mij betreft dienend is aan de interactie tussen student en docent. Zoals de Onderwijsraad benadrukt in haar rapport ‘Doordacht Digitaal’ (2017) is het belangrijk dat docenten eigenaarschap houden en dat zij in staat zijn hun deskundigheid te vergroten en hun onderwijs te innoveren.
In het versnellingsplan scharen alle bekostigde Nederlandse hogeronderwijsinstellingen zich achter een groot aantal verstrekkende ambities, zoals het professionaliseren van docenten en het gezamenlijk toewerken naar open leermaterialen. Versnelling is ook wat mij betreft hard nodig. Te vaak nog blijven innovatieve onderwijsverbeteringen hangen bij enkele enthousiaste docenten en krijgt innovatie niet de schaalgrootte en ondersteuning die het verdient.
Het is nog altijd mijn ambitie dat alle docenten in het hoger onderwijs hun leermaterialen in 2025 open delen. En minstens zo belangrijk: dat het gewoon wordt het leermateriaal van anderen te hergebruiken. Om zo samen te werken aan beter leermateriaal.
Over een jaar verschijnt de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek. De essays worden gebruikt bij de totstandkoming hiervan. Fijn en goed om te weten.
Groet,
Judith
Versnelling onderwijsinnovatie met ict
Hoi Marcel,
Tijdens de Onderwijsdagen in november 2017 waren we erbij, toen de Versnellingsagenda van de Vereniging Hogescholen, Vereniging van Universiteiten en SURF werd aangeboden aan het ministerie van OCW. De aanleiding voor dit initiatief was de bestuursreis van SURF naar Amerika in het voorjaar 2017. Zoals toen geblogd heb ik deze versnellingsagenda gedeeld binnen Zuyd.
In de Versnellingsagenda werd de ambitie uitgesproken ontwikkelingen mbt ict te versnellen om de beschikbare technologie nog beter in het onderwijs te benutten. De geformuleerde gezamenlijke ambities zijn:
- Aansluiting op de arbeidsmarkt
- Flexibilisering van het onderwijs
- Slimmer en beter leren met technologie
De versnellingsagenda is uitgewerkt in een vierjarig Versnellingsplan dat in mei 2018 is gepubliceerd. Binnen 8 zones willen hogescholen en universiteiten samen aan de slag gaan met:
- Faciliteren en professionaliseren van docenten (zorgen voor randvoorwaarden om docenten de ruimte te bieden om hun onderwijs te vernieuwen)
- Aansluiting op de arbeidsmarkt verbeteren (verbeteren van domeinspecifieke digitale vaardigheden van de afgestudeerden)
- Flexibilisering van het onderwijs (noodzaak van standaardiseren alvorens te flexibiliseren)
- Naar digitale (open) leermiddelen (stimuleren van publiceren onder een open licentie en de toegankelijkheid verbeteren)
- Veilig en betrouwbaar benutten van studiedata (bewaren en analyseren van studentdata met aandacht privacy en security)
- Evidence-based onderwijsinnovatie met ict (bundeling van onderzoekscapaciteit naar onderwijsinnovatie met ict)
- Samenwerking met EdTech (benutten innovatiekracht van leveranciers en startups)
- Gezamenlijk koersen op versnelling (bestuurlijke afstemming, ofwel het strategische gesprek)
Elke zone krijgt een versnellingsteam met 5-8 teamleden. Zij bepalen samen de vraagstukken, het tempo en de aanpak om te komen tot schaalbare resultaten. De versnellingsteams worden geholpen door een ondersteuningsteam met technische, beleidsmatige en juridische expertise. Het ondersteuningsteam legt ook de verbindingen tussen de verschillende versnellingsteams. Daarnaast voert een programmateam en een stuurgroep de regie over het programma. Het programma wordt gefinancierd door middel van projecten/mensuren in en door de deelnemende instellingen. Van de bijdragen van VH, VSNU, SURF en OCW wordt het centrale ondersteuningsteam en de aanvoerders (0,4 fte) van versnellingsteams gefinancierd. In elk versnellingsteam zit een verbinder (0,3 fte) uit het ondersteuningsteam. Het is ook de bedoeling dat in elk versnellingsteam een student participeert. Er is ook volop ondersteuning voor uitwerking van concrete producten en resultaten. Tevens is er gedurende het programma veel aandacht voor disseminatie.
Voor Zuyd ben ik contactpersoon van dit programma en daarom was ik gisteren bij een voorlichtingsbijeenkomst in Utrecht. Na een kort voorstellingsrondje werd door het programmateam het bovenstaande kort toegelicht. Het werd duidelijk dat de hoger onderwijsinstellingen gezamenlijk de koers gaan bepalen in de diverse versnellingsteams. De tekst zoals in het versnellingsplan staat beschreven (zie mijn korte samenvatting cursief achter elke zone) is niet voorschrijvend bedoeld, het duidt alleen de context. Nu start de fase van de samenstelling van de versnellingsteams. Uiterlijk 13 september kunnen instellingen zich aanmelden als deelnemer en kunnen daarbij aangeven of men aanvoerder van een zone wil zijn. Je dient een korte visie te schrijven over de zone waarvoor je inschrijft. Inschrijven is niet vrijblijvend. Als instelling moet men substantieel investeren (250.000 euro voor grote instellingen) in projecten en/of mensuren. De middelen blijven wel binnen de instelling. Tijdens de Onderwijsdagen 2018 worden de versnellingsteams gepresenteerd.
Vanuit open innoveren model is dit programma opgezet waarbij elkaar verder helpen centraal staat. Zuyd zal vooralsnog niet participeren. We focussen ons nu op ons eigen programma’s DLO en Succesvol Studeren en proberen daar onze eigen versnellingen te realiseren. Persoonlijk had ik graag een bijdrage willen leveren en willen leren van de andere instellingen. Gelukkig vindt men het vanzelfsprekend dat alle resultaten en producten voor het hele hoger onderwijs beschikbaar wordt gesteld.
Voor het programmateam en de stuurgroep is het ook spannend hoe dit programma verder verloopt. Helpt dit programma ons echt te versnellen? Ik ben ook benieuwd. Op de terugweg las ik in Educause Review het artikel van Twenty Years of Edtech. Hierin blikt Martin Weller terug adhv 20 onderwijstechnologieën of onderwijstheorieën. Wat voor invloed hebben wiki’s, social media, LMS, MOOC, video, open, connectivisme, virtual reality, badges, learning analytics etc gehad op het onderwijs de afgelopen 20 jaar? Dat het internet en video ons onderwijs hebben veranderd, is zonneklaar. Echter, de adaptie van technologie is heel divers en de invloed ervan op het onderwijs ook. Zijn conclusie is: “that edtech is not a game for the impatient”. Nog meer geduld oefenen dus voor dit juffertje ongeduld 🙂
Meer informatie over het programma op de SURFsite.
Groet,
Judith
Bart was there too @BETT_show
Hi Marcel,
Gisteren vertelde Pieter Dekkers over zijn bezoek aan de Bett Show in London. Hij was daar met zijn collega Bart Driessen. Bart kwam helemaal hoteldebotel terug heb ik gehoord 🙂 . Wij snappen dat wel hè? Zo’n groot buitenlands congres is indrukwekkend geweldig leuk. Het woord is aan Bart!
OUR 2bejammed GUEST: Bart Driessen
Voor mij was het de eerste keer Bett-show. Geweldig, inspirerend, groots en veel; zijn woorden die opkomen als ik snel iemand moet uitleggen hoe ik het ervaren heb.
Na eerder onderwijsbeurzen (‘ja gaat het nu alleen maar over onderwijs’) en av-techniekbeurzen (én hoe moet ik dat toepassen in het onderwijs’) gezien en beleefd te hebben, paste deze beurs veel beter bij ‘mijn baan op Zuyd’. Van software tools om het onderwijs anders te organiseren tot interactieve borden en alles wat daartussen zit.
In de 2 dagen dat ik nu alweer hier ben heb ik al 2 of 3 toepassingen aangehaald die ik daar gezien heb. Bijvoorbeeld tools om lesonderdelen samen te voegen en onder 1 link samen te brengen. Powerpoint, Youtube-filmpje, Word-documenten, alles in 1 pakketje samen. Makkelijk bij het presenteren, makkelijk om te delen. Je kon er ook nog quizzen aan toevoegen en analyseren hoe er naar gekeken is.
Video-communicatie tussen scholen in Roemenië en de Verenigde Staten.
Samen aan een opdracht werken (in dit geval een multimedia product) en de studenten zelf hun weg laten zoeken in de tools die hun daarin kunnen helpen. Ik moest meteen aan een Ergotherapie denken die ook met een dergelijk project bezig is. Fijn om te zie dat anderen hier ook mee bezig zijn.
Interactieve borden/schermen in allerlei variaties.
Veel van hetzelfde, maar allemaal toch een eigen touch: bijvoorbeeld 7 jaar garantie (C-touch) en een rijke bundel tools (SMART). Van SMART de interactieve flip-over zeker ook wel een verassend ‘hebbedingetje’.
To beacon or not to beacon:
Een erg inspirerende spreker over hoe je met elektronische bakens en zelf in te richten appjes (Locly) je onderwijs kunt verrijken. Misschien iets om de school op een open dag interactief te doorlopen, automatisch als een betreffende docent in de buurt is krijg je een melding. Misschien niet meteen mijn ding, als AV-er, maar ik zie wel leuke toepassingen om je als moderne school op de kaart te zetten. M&C, jullie mogen me bellen!
Aandacht voor hoe je je als student moet presenteren op het internet zou een onderdeel van de lessen moeten worden. Een vormgever kan zich een heel mooi website bouwen, maar hoe doet een timmerman in spe dit? Voor hem zijn de digitale wegen een jungle. Youtube, Facebook, hoe verkoop je je daar? Omdat dit zo belangrijk wordt zou het gewoon onderdeel van je lessen moeten zijn.
De Nederlandse ambassade ‘verkocht’ het Nederlandse onderwijs aan de hand van een aantal leuke starters projectjes.
- LessonUp
Software om lesmateriaal te verzamelen en onder 1 link terug te zetten. PowerPoint, Youtube, e.d. Ook nog ‘quizzen’ tussen in te bouwen. - Proctorexam
Voor veilige online examens. - Traintool
Een tool om als student of docent je presentatievaardigheden mee te analyseren en te laten evalueren.
Heel veel gezien, heel veel ervaren, veel inspiratie opgedaan. Ik hoop dat ik nog veel van dit soort symposia/beurzen mag meemaken.
Nog enkele links van interessante producten:
- Leer-platforms en soortgelijke software: Canvas of Claster (grieks produkt)
- App voor taalonderwijs: HelloTalk
- Stop slomotion animatie filmpjes maken (meer voor doelgroep basisschool) Zu3D.
- Een 3D programma, op basis van chroma-key waarmee je als leraar in een geanimeerde omgeving komt te staan en kunt lesmateriaal kunt presenteren: Brainstorm.
- Een video-communicatie tool: ClickMeeting.
Hardware/apparatuur:
- Elmo visualiser en interactieve klas-inrichtingen
- Vertical Miles, mini beamers (portable voor kleine presentaties)
- Datavideo, camera’s, meercamera regie-sets, croma-key oplossingen
- Bird, een vingerklem/tool waarmee je van ieder beamerscherm een interactief bord kan maken.
Klik hier voor meer highlights van Bett-show 2016.
Ja dit soort congressen zijn geweldig om ideeën op te doen. Super bedankt Bart en Pieter dat jullie deze ervaringen met ons, de Zuyd-community en daarbuiten, delen. Ik kende wel enkele toepassingen maar zeker niet allemaal. We zien en horen er vast nog wel het één en ander van de komende tijd!
Groet,
Judith
Pieter was there @Bett_show
Hi Marcel,
Had je het meegekregen dat onze collega’s van de AV dienst en het project Video@Zuyd Pieter Dekkers en Bart Driessen vorige week samen naar de Bett Show in London waren. Ze wilden graag hun ervaringen delen via ons blog. Het woord is eerst aan Pieter.
OUR 2bejammed GUEST: Pieter Dekkers
Drie jaar geleden bezocht ik voor het eerst de Bett in Londen. De Bett (British Educational Training and Technology) Show bestaat al 30 jaar en is een van de grootste EdTech conferenties. Naast een enorme beursvloer zijn er ook lezingen, trainingssessies en discussiefora. Vorig jaar waren er meer dan 35.000 bezoekers.
De Bett was dit jaar anders dan de vorige en dat kwam door het ontbreken van duidelijke trends. Drie jaar geleden stond de hele hal nog vol met touch screens en gingen de sessies overwegend over MOOCs en blended learning; dit jaar ontbrak ogenschijnlijk de grote lijn. Toch vond ik, na twee dagen rondlopen samen met collega Bart Driessen, dat er een aantal zaken opvielen.
Ik had het gevoel dat er qua techniek een soort verzadiging is opgetreden. Vrijwel alles is technisch mogelijk waardoor de onderliggende vraag: ‘wat doe je met die techniek‘ belangrijker wordt. Dat viel eigenlijk al op door de geweldig grote stands van alle uitgevers. Er is een enorm aanbod in de vorm van pasklare lesprogramma’s, daarnaast zijn de grote software huizen prominent aanwezig: Microsoft en Google presenteren vooral samenwerkingstools en gadgets zoals cardboard en Microsoft wil ons doen geloven dat Minecraft een onderwijsprogramma is. Het praatje is niet overtuigend maar Minecraft is niet de enige. We bespeuren hier toch een trend en dat is: spelenderwijs leren. We zien o.a. Lego, Fisherprice, Knexx en tal van programmeerbaar speelgoed,3D printers en robots.
In mijn eerste sessie van 16 jarige Amy o Toole wordt het me duidelijk in rap Engels ingepeperd: door leerlingen uit te dagen om creatief te zijn en de lessen speelser te maken wordt het leren uitdagender. Hier hoor ik voor de eerst op deze Bett het buzz-word ‘gepersonaliseerd leren’.
Salman Khan (Oprichter Khan Academy) gaat hier, middels een videoboodschap, op door: onze studenten moeten met de vaart van ons onderwijs mee terwijl veel studenten dat niet kunnen. Ze hebben vaak een eigen tempo en leerstijl. We mogen geen genoegen nemen met studenten die maar 80% van de stof kennen. De techniek stelt ons in staat om ze de lesstof voor 100% te laten beheersen maar we moeten ze goed weten te motiveren. Maar hoe leren studenten dan het beste?
Hierop proberen David Levin en Rose Luckin antwoord te geven. De stelling is dat punten niet representatief zijn voor het studiesucces: de metacognitieve vaardigheden doen dit wel. Ook hier kan de techniek ons helpen: learning analytics kunnen helpen met analyseren en bijsturen van deze vaardigheden. Door het toepassen van ‘deliberate practice’ waarbij de techniek de progressie volgt en bijstuurt d.m.v. feedback loops is gepersonaliseerd leren mogelijk. De docent is en blijft hierbij van groot belang: hij moet de stof verduidelijken en de student motiveren. De techniek kan die rol van de docent nooit vervangen.
Maar hoe moet die docent dan met al die techniek omgaan? In een discussie hierover zijn de sprekers het unaniem eens: scholing van docenten is zeer belangrijk. Nog altijd blijven de ICT vaardigheden van docenten hopeloos achter. Ook ik zie in de praktijk dat de meest basale vaardigheden bij veel docenten ontbreken. (De laptop aansluiten op de beamer, een powerpoint maken, een stukje tekst van de ene naar de andere applicatie kopiëren, een link in Blackboard plaatsen etc. etc.) Bij sollicitaties zou er getest moeten worden op deze vaardigheden en daarnaast moeten docenten intensief getraind worden op dit gebied. Veel universiteiten hebben het reeds ingebouwd in hun docentenopleiding.Een andere universiteit hield wekelijkse (!) trainingssessies. Daarnaast mag de facilitaire ondersteuning natuurlijk niet ontbreken.
Ook in deze sessie was men het er over eens: Blended Learning geeft mogelijkheid om te differentiëren en ook om gepersonaliseerd te leren. Over het implementeren van Blended Learning was het advies om klein te beginnen en heel veel te testen. Begin bijvoorbeeld met een deficiëntie programma (b.v. wiskunde of schrijven) in één of twee klassen. Verzamel elke dag (!) feedback van de docenten: werkt de groepsgrootte? Welke techniek heb je gebruikt? Welke software? Stuur meteen bij op basis van deze feedback.
In een andere sessie over dit onderwerp werden nog een aantal tips gegeven:
- Bedenk goede activiteiten voor de lessen bij Blended Learning. Deze activiteiten vinden voor, tijdens en na het kijken van een video plaats. De studenten wilden meer contacttijd en dus worden hoorcolleges voor een deel hierdoor vervangen. De activiteiten worden in teamverband bedacht. (Hierbij kunnen natuurlijk ook studenten worden betrokken).
- Wie produceert alle lesmaterialen? Veel docenten gebruiken open resources zoals Lynda of TED.
- Ook wordt veel social media gebruikt: vragen worden via b.v. Twitter aan de studenten gestuurd. De studenten maken er verhalen van die worden besproken in de lessen. Docenten krijgen tijd toegewezen om materialen te creëren.
- De universiteit van Greenwich heeft een COP opgericht over Flipping the Classroom. Er is ook een onderwijstechnoloog die materialen maakt. Ze gebruiken het videoplatform Panopto om het kijk- en leergedrag te tracken.
- Bouw het level van zelfvertrouwen van docenten op om dingen te maken! Begin simpel b.v. met een powerpoint met audio.
- Kijk niet alleen naar de cijfers/punten over je onderwerp. Het gaat om veel meer: studenten leren beter samenwerken, leren digitale techniek en zijn meer betrokken. Er zijn soft skills aan Blended Learning die ze voorbereiden op het bedrijfsleven etc.
- Online feedback wordt door de studenten hoog gewaardeerd en is deel van het succes.
- Glasgow Caledonian University betrekt nadrukkelijk de Student Association bij het proces van Blended Learning.
Naast een aantal workshops en korte lezingen volgde ik met interesse een debat met landgenoot Maurice de Hond (Steve Jobs Scholen), edublogger Audrey Watters en schrijver Will Richardson. De hoofdvraag was of technologie ons onderwijs werkelijk gebracht heeft wat het beloofd.
Will zegt nee: De kinderen leren buiten school meer met techniek dan op school zonder techniek. Maar technologie helpt het onderwijs wel.
Audrey is kritisch: Hoe lang hebben we al techniek die het onderwijs zou gaan veranderen? En wat is er veranderd? (In mijn workshop deel ik hierover ook de visie van Derek Muller).
Maurice zegt dat ons onderwijs hopeloos verouderd is en dat we studenten dingen aanleren die ze al lang niet meer nodig hebben. Ons onderwijs is niet voorbereid op de beroepen en benodigde vaardigheden van vandaag. Maurice dacht eerst dat techniek er was om het systeem te veranderen. Maar bij zijn iPadscholen is de techniek niet het uitgangspunt. Het persoonlijke leerplan vormt de basis van de studie en de ouders, de leraren en de techniek helpen om dit plan tot een succes te maken. Gepersonaliseerd leren: daar is het woord weer! Maurice maakt nog een nuanceverschil tussen gepersonaliseerd leren en persoonlijk leren.
In de cijferoorlog hoorde ik iemand nog roepen dat 70% van de ondervraagde studenten wereldwijd vertelden dat ze alles konden leren wat ze maar willen: buiten de school!! Waar of niet waar, gepersonaliseerd of persoonlijk: Ik denk dat er een trend is om studenten beter te helpen bij hun persoonlijke leerplan en bij hun persoonlijke leerdoelen. We mogen daarbij de soft skills die ze nodig hebben om verder te komen in deze maatschappij en de metacognitieve vaardigheden niet uit het oog verliezen. De techniek kan ons helpen bij het analyseren van de resultaten en personaliseren van het traject maar de docent blijft een essentieel onderdeel in dit proces. Hij moet daarbij wel training en ondersteuning krijgen.
Gezien en interessant gevonden:
Microbit
Heel interessant en ambitieus programma door de BBC en Britse overheid om kinderen (o.a) te leren programmeren. Arduino, raspberri-Pi en bedrijven als Microsoft maken toegepaste programma’s. Bijzonder leuk gadget die Microbit: kids maken in een mum van tijd zelf een fitband, doelpunt technologie, een rock-paper-scissors-app of een appje die een foto maakt als er iemand stiekem je kamer binnen loopt. En gecombineerd kan je weer andere leuke dingen bouwen.- Blendspace
Een omgeving om snel verschillend digitaal lesmateriaal bij elkaar te brengen. - Smart Kapp
Digitale flip-over van Smart. - Bird
Blue-tooth pointer waarmee docent en student kunnen interacteren met geprojecteerde content. - Klaxoon
Wifi-Doosje waarmee je kunt presenteren, quizzen, brainstormen en communiceren zonder afhankelijk te zijn van internet. - The learning wheel (Twitter @LearningWheel)
Docente Deb Millar ontwikkelde een idee om via Twitter en Google drive de community te gebruiken om een soort visuele vraagbaak te maken voor verschillende onderwijstechnologieën. Leuk om aan deel te nemen en ook een goed idee om over te nemen. - Padcaster
Een systeem om je iPad om te toveren in een volwaardige opnamecamera met geluid en teleprompter. - Plotagon
Animatie software waarmee je snel een verhaal / storyboards kunt maken. (Mijn zoon maakt samen met een vriend ook al vaker onnavolgbare Plots). - Onderwijsrobots: Blue Ocean en Microbot
- lynda.com
Even bijgepraat met de mensen van lynda.com. Bij CMD wordt dit inmiddels ingezet in het onderwijs. Nu Lynda is ingelijfd door LinkedIn was ik benieuwd hoe de toekomst er uit ziet. Ten eerste wat wil LinkedIn met onze data? Kennelijk hebben machtige Lynda gebruikers zoals Bank of Amerika al aangekondigd een verklaring te willen dat er niets met de data mag gebeuren. Daarnaast is LinkedIn eerder geïnteresseerd in het gebruik van Lynda voor certificering, training en bijscholing van gebruikers. Het voordeel van de expansie is dat er een betere ondersteuning komt in Nederland (Linkedin heeft al een kantoor in Amsterdam). Daarnaast werd me er nog eens op gewezen dat het cursusaanbod flink is uitgebreid met veel interessant materiaal voor docenten.
Tenslotte viel ons nog op dat de Nederlandse ambassade een behoorlijk groot paviljoen had ingericht waar vooral Nederlandse start-ups zich konden presenteren. (Grote jongens zoals Prowise hadden een eigen stand). Daar spraken we ook nog met de mensen van FeedbackFruits en bekeken we een app waarmee docenten hun presentatievaardigheden kunnen trainen.
Maar twee zien veel meer dan één en dus hebben we deels apart de sessies bekeken en de beurs afgestruind.
Wat een inspiratie en een veelheid aan informatie. Morgen mag Bart verder gaan. Dank voor nu Pieter.
Judith
Educause Review 10 Most Popular Articles of 2015
Had jij ‘m ook in je mailbox Marcel? De top 10 poulaire Educause artikelen uit 2015?
Ik heb ze zeker (nog) niet allemaal gelezen. What’s next for the LMS? natuurlijk wel, gezien mijn activiteiten rondom de aanbesteedbare DLWO-visie 🙂
Door dit lijstje krijg je wel inzicht in wat het afgelopen jaar de aandacht had: data, mobile, design thinking, collaboration.
Collega Rienke attendeerde me op het artikel Six trajectories for digital technology in higher education. Dat ga ik dan maar eens lezen. En uiteraard zal ik een dezer dag nog Innovating togheter: collaboration as a driving force to improve student success bestuderen 🙂
Waar viel jouw oog het eerste op?