Dag Marcel,

Het is al weer enige tijd geleden (17 apri) dat ik samen met Ayk de Bie, docent van opleiding Social Work naar de sessie ‘Brein meets social media‘ met Ria van Dinteren en Joitske Hulsebosch geweest. De middag vond plaats bij Seats2meet in Utrecht. Ik was hier nog nooit geweest, wat is dit een leuke inspirerende omgeving, zeg!

We waren in klein gezelschap (2 zzpers, 2 mensen van Ministerie Binnenlandse Zaken, een collega van Hogeschool Utrecht), de voorstellingsronde verliep via een papieren tweet *achja*. Onze verwachtingen van de middag konden we delen via TodaysMeet, een handige backchannel (geen account nodig) waarmee online met elkaar in gesprek kunt (zie hier meer over TodaysMeet).
Tijdens de sessie deden we natuurlijk wat opwarmertjes die ik ook van creativiteitscursus ken (zoals opstaan bij stellingen want beweging is goed voor de hersenen) 🙂

via RGB Stock

Ria van Dinteren vertelde over breinonderzoek, hoe men via fMRI-scans vrij precies kan meten welke gebieden in de hersenen actief zijn bij leerprocessen. Een interessant vakgebied dat nog in de kinderschoenen staat. Misschien komt nog eens een tijd dat we testen op school kunnen afschaffen omdat we met deze scans leerresultaat kunnen meten. Dat zou wat zijn!
We hebben gehoord over fixed mindset (brein is statisch) en growth mindset (brein is plastisch), de theorie van Carol Dweck. Deze denkvoorkeuren spelen een belangrijke rol in hoe we zelf denken over ons eigen leren.
Bij mensen met een fixed mindset staan de resultaten centraal en of het antwoord goed of fout is; zij geloven dat talenten vastliggen: een genie wordt geboren. Mensen met een growth mindset geloven dat hersenen kunnen ontwikkelen door goed te oefenen en fouten te maken; talent kan je ontwikkelen door toewijding, passie en je te omringen met mensen die je uitdagen om te groeien, maar ook door eerlijk kijken naar je tekortkomingen en zoeken naar manieren om ze te verbeteren.

Ria vertelde ook dat ons brein werkt volgens een aantal standaardprincipes. Spencer Kagan onderscheidt 5 breinprincipes voor breinvriendelijk leren: veiligheid, voeding, emotie, verbinding en informatieverwerking. Wat betekent dit in relatie tot social media? De 5 V’s

1. Veiligheid
   Om te kunnen leren, moet je je veilig kunnen voelen bij een docent en medestudenten. Dat geldt ook voor online deelname, dat kan betekenen dat het sommige gevallen beter is om in besloten netwerkomgeving samen te werken.
2. Voeding
   Naast voldoende slaap, beweging en voedsel hebben hersenen een uitdagende leeromgeving nodig met afwisseling en een betrokken docent om te kunnen leren. Het brein raakt snel verveeld! Voorbeeldgedrag prikkelt de spiegelneuronen die het leerproces ondersteunen. Maak complimentjes!
3. Voelen en emotie
   Als iets een emotionele lading heeft onthouden we beter (wie weet niet meer waar hij was tijdens 9/11?). Als we informatie koppelen aan een emotie (positief of negatief!) wordt de herinnering krachtiger. Lol in werk en leren zijn belangrijk, er komen dan neurotransmitters vrij waardoor signalen sneller worden doorgegeven in de hersenen. (Wat dacht je van zingend leren zoals in Thailand?) Het tegenovergestelde geldt natuurlijk ook: hebben we iets vervelend meegemaakt dan staan we niet meer open voor nieuwe dingen. Uiting en het delen van gevoelens is belangrijk voor leren. Realtime (online) gesprekken bieden die mogelijkheid. Bij asynchrone online contacten is het belangrijk constructief en positief te communiceren.
4. Verbinden
   Hoe meer zintuigen we gebruiken, hoe gemakkelijker we leren. Door te leren worden in onze hersenen neurale verbindingen gemaakt. Hoe vaker we dat herhalen, hoe sterker de verbinding wordt. Door informatie te visualiseren maken je hersenen ook weer verbindingen aan. Ons brein is ook op zoek naar gerichte feedback, bij het ontbreken hiervan zullen we stoppen met wat we doen. Wat betekent dit voor het leerproces!
5. Verwerken en focus
   Ervaringen worden pas leerervaring als we tijd hebben om ze te verwerken en te herhalen.Een belangrijk aspect bij verwerking is focus. De omgeving kan ons afleiding van wat we moeten onthouden. We moeten regelmatig ons werkgeheugen leeg maken, anders kan er niets meer bij. Het brein heeft 15 minuten nodig om goed te kunnen focussen. Een webpagina bekijken we in 4 seconden. Dit is niet goed voor het ontwikkelen van diepe kennis. Dat is wat Nicolas Carr ook beweerd in zijn boek ‘Het Ondiepe’. O ja… multitasken kunnen we niet! Zie hier meer braingames. 🙂

🙂 RT @jujuutje: En weer tovert twitter een glimlach op mijn gezicht :)) @AnnieMaessen @ivhts@josfleuren Soulmates! weblogirma.blogspot.com/2012/03/5-vrag…

— irmavanhouts (@ivhts) maart 7, 2012

dat komt dus door de neurotransmitter dopamine. Je krijgt er een goed gevoel van. Net als van complimentjes krijgen en geven. Door de neurotransmitter worden de verbindingen in ons brein verstevigd waardoor we beter leren. Geen wonder dat Twitter mijn permanente deskundigheidscursus is 🙂

Wist je trouwens dat ontkenning niet wordt doorgegeven en opgeslagen in de hersenen? Het woordje ‘niet’ plakt niet in ons brein. Dus je moet niet zeggen wat je niet wilt maar vooral wat je wel wil. Nog meer weetjes:
Dat gedrag momenteel verandert door social media weten we, maar wist je dat het nog zeker 100 jaar duurt eer ons brein daar aan gewend is?
En langer doorwerken is goed voor het brein. Fijn dat ik dat ook mag van de overheid! 🙂

Na al deze wetenswaardigheden hebben we ook nog een casus besproken. Ik had een Workshop Informatievaardigheden die ik samen met Annerie Claus voor de Hotelschool heb ontwikkeld, meegenomen. Volgens de 5 breinprincipes zou het anders aangepakt moeten worden …
In de workshop wordt begonnen met een ‘onbewust onbekwaam’ toets rondom informatievaardigheden. Dat is niet volgens de breinprincipes. Je moet vooral uitgaan waar studenten wel goed in zijn. Positieve impulsen prikkelen, door te zeggen wat ze niet goed doen, betekent dat studenten langer in een negatieve flow zitten (Voelen en emotie). Misschien voorafgaande aan het werkcollege een (private) group op Facebook (Veiligheid) inrichten waarin studenten al hun vragen rondom het werkcollege kunnen stellen, waardoor ook door de community zelf de antwoorden komen (Verbinden). De opdracht waarvoor ze informatie moeten zoeken, hebben ze immers al. Tip was om de les om te draaien: laat studenten eerst zelf zoeken en laat ze dan vertellen waar ze tegenaan lopen. Eindig met de toets.
Door bij de deur te staan om ze welkom te heten, wordt er beter gefocust (Verwerken en focus).
Voor de Hotelschool zal het geen probleem zijn om breinprincipe Voeding in te brengen 🙂

We hebben veel websites en filmpjes gezien, die hebben Ria en Joitske voor ons verzameld in deze Symbalo-pagina.
Een leuke toepassing is Animoto waarmee je schijnbaar snel en gemakkelijk flitsende en professioneel ogende videopresentatie kan maken van je foto’s in combinatie met achtergrondmuziek. Zie hier voor een impressie van onze dag.

Ik heb het als een leuke dag ervaren en ik vond je ook zonder social media erg netwerkend face to face @jujuutje

— docent sw (@docentsw) april 17, 2012

Groetjes,
Judith

Website van Ria van Dinteren: Breinwerk : actief leren in organissaties
Blog van Joitske Hulsebosch: Kennis Co-creatie