Site-archief
Het Nieuwe Leren ofwel #durfteleren -3-
Ha Marcel,
De 3e blogpost over #durfteleren. heeft ‘iets’ langer op zich laten wachten dan gepland. Het to-do-lijstje voor de vakantie wil maar nog niet minderen.
Vakantie! Het is dat ik met mijn gezin naar New York ga 😀 maar een reis naar een Scandinavisch land had ook tot de mogelijkheden behoord. Manlief en ik zijn helemaal in de ‘Wallanders’ (Zweden) en de documentaire over het Finse onderwijs (tip van @ChrisKuijpers) nodigt ook uit dat land eens te bezoeken.
Enkele weken geleden heb een mooi inzicht gekregen in het Finse onderwijssysteem. Helaas is deze 1 uur durende documentaire niet meer via blip.tv beschikbaar. De film is te koop 🙂 Wel is een 2 minuten-filmpje te bekijken.
Die Finnen hebben het goed begrepen. Het gaat er niet om alleen maar simpelweg digitale middelen in het onderwijs te integreren, maar om na te denken hoe mensen / jongeren LEREN.
Er is in Finland veel aandacht voor creativiteit (geïntegreerd in het curriculum), veel samenwerking (studenten onderling, tussen docent en student, tussen docent en docent in opleiding) én er wordt weinig getoetst.
Docenten zijn daar wel academisch geschoold (jaja). Leraar is een gerespecteerd beroep.
Studenten worden uitgedaagd om creatief en innovatief te zijn, men vindt het belangrijker om te leren denken dan om te kunnen reproduceren. Studenten kruigen ruimte om hun eigen leerstijl te ontdekken. Eigen verantwoordelijkheid, weinig huiswerk en samen leren waren items die regelmatig terugkwamen in de documentaire.
Finland vindt onderwijs belangrijk. Iedereen heeft recht op gratis onderwijs. Er is geen inspectie en accreditatie, alles is gebaseerd op vertrouwen. Finland staat met dit onderwijsbeleid al jaren in de top van PISA. PISA is een grootschalig internationaal onderzoek dat de kennis en vaardigheden van 15-jarigen test, met nadruk op leesvaardigheid, wiskunde en wetenschappelijke geletterdheid.
Dit onderwijs gun je onze jongeren toch ook?
Het gaat mij als ICTO-adviseur natuurlijk niet om ICT (Social Media) in het onderwijs te pushen.Maar onze samenleving ondergaat door internet wel een sociaal-culturele transformatie. Deze genetwerkte sameneving vraagt om ander onderwijs, andere vaardigheden die geleerd moeten worden: 21st century skills. Uit onderzoek blijkt dat het draait om competenties als: samenwerking, communicatie, ict-geletterdheid, sociale/culturele vaardigheden, creativiteit, kritisch denken en probleemoplossend vermogen.
Deze vaardigheden zijn niet alleen belangrijk voor studenten.
Kennisnet is gestart met een interessant project: ‘21 learners – 21 jongeren over 21st century skills‘. Tijdens de eerste bijeenkomst met deze jongeren kwamen ‘lef hebben, lief zijn en kunnen profileren’ als belangrijkste vaardigheden voor de 21e eeuw naar voren.Geweldig toch!
Marcel, kijk zeker even naar dit filmpje. Joke Voogt van Universiteit Twente heeft enkele modellen voor 21st century skills geanalyseerd en presenteert in dit filmpje van ruim 6 minuten waarom het onderwijs aandacht zou moeten besteden aan 21st century skills.
Tijdens de GaiaParksessie over het Nieuwe Leren (zie deel 1 en deel 2 van deze trilogie) werden kennis delen, samenwerken en docentprofessionalisering als zeer belangrijk genoemd. Zouden onze managers ook de vaardigheden ‘lef hebben, lief zijn en kunnen profileren’ belangrijk vinden? Zetten zij samenwerken, cocreeëren, onderzoeksvaardigheden en burgerschap op de agenda? Geven zij ruimte voor 21st century skills?
Durft ZUYD te leren?
Judith
Het Nieuwe Leren ofwel #durfteleren -2-
Hoi Marcel,
Ja je was er zelf bij, dus ik hoef jou eigenlijk niets te vertellen. Maar voor wie er niet bij was 😉
In 4 groepen hebben gesproken over Onderwijs, Organiseren, Governance en Professionalisering.
Jij leidde het onderdeel Organiseren waarin de discussie net zoals bij Governance ging over wat doe je lokaal (per opleiding, faculteit, kenniskring) en wat doe je centraal (pardon, dat heet nu gezamenlijk). Dat blijkt in de praktijk lastig omdat faculteiten redelijk zelfstandige organisatieonderdelen zijn met eigen verantwoordelijkheden.
Chris Kuijpers, heeft als dagvoorzitter een samenvatting gemaakt van hetgeen uit de interactieve sessies volgde. Met zijn toestemming maak ik hier gebruik van.
Organisatie-perspectief
- Dat er een grotere rol gewenst is op lokaal (bij de faculteit/opleiding) niveau.
– Er zou dan iemand binnen de context van die opleiding moeten zijn, die de context van die opleiding kent, maar die wel affiniteit heeft met ICT.
– Een adequate facilitering is gewenst.
– En via zijn/haar taakstelling zou dan geregeld moeten worden dat er ook een link is naar Zuyd met betrekking tot kennisdeling en het delen van de ervaringen uit de praktijk. - Van de centrale diensten wordt juist op het gebied van de kennis/practice-deling een modererende en faciliterende rol verwacht.
- Op bepaalde punten moet er wel centraal regie gevoerd worden. Maar het is moeilijk te bepalen op welke punten wel en welke punten niet. We zouden eigenlijk duidelijker moeten hebben wat we willen.
- Wellicht zou in de toekomst de centrale dienst aanbieder kunnen zijn van halffabrikaten (refererend aan de presentatie van Frans Schoonbrood) van onderwijseenheden.
Er blijkt ook dat het SAMEN moet gebeuren. De tegenstelling die er nu lijkt te zijn tussen centraal en lokaal is te groot.
- Er is een mening dat we zaken samen moeten doen (bijv. 1 ELO), maar er is ook behoefte aan ruimte om als opleiding in de eigen context aan de slag te kunnen.
- We hebben dus meer duidelijkheid nodig over wat de kaders zijn en wat de ruimte daarbinnen is.
- Directeuren zouden een rol in de (gezamenlijke) besluitvorming moeten spelen, maar dit leeft lang niet altijd.
- Het proces over sturing, regie en besluitvorming zou daarom verder moeten worden uitgewerkt.
- Ook op faculteitsniveau vergt het verdere uitwerking over het uitzetten van koersen.
Onderwijs-perspectief
De deelnemers gaven invulling aan de onderwijskundige/didactische betekenis die zij voor ‘het Nieuwe Leren’ zien:
- Interactiviteit vergroten, bv met social media, stemmen, games/simulaties.
- Betrokkenheid vergroten door meer contactvormen met reguliere student en zeker met internationale en duale student.
- Multimediaal lesmateriaal inzetten. Pas het aan voor het nieuwe leren en/of gebruik wat uitgevers zelf bieden.
- Onderwijs adaptiever maken. Toetsgestuurd leren; digitaal portfolio; door verschillende media te gebruiken kan je meer maatwerk geven voor leerstijlen.
- Haal meer uit (online) samenwerken. Zet BB, videoconferencing etc. in.
- Kennis versus verdieping. Maak slim gebruik van technologie voor kennisaspect (bv weblectures) om meer tijd/focus te hebben voor (face2face) verdieping en discussie.
- Werkveld betrekken.Verken behoeften en uitvoering samen met werkveld.
Verder waren er diverse opmerking over visie (met het Nieuwe Leren kan je meer binden en boeien, opener in de omgeving zijn en aansluiten op de student; maar is nog weinig over uitgewerkt) en over voorzieningen die randvoorwaardelijk zijn (BB, ‘rode kist’, smartboards, wifi, stopcontacten, ….)
Deskundigheidsbevordering-perspectief
De deelnemers gaven de volgende prioriteiten aan:
- Zorg voor basale vaardigheden, bv ECDL (standaard computervaardigheden), Blackboard/Osiris-basistrainingen, …
- Werk aan attitude en creëer commitment, bewustzijn, open mind, out of the box, kijk op leren met nieuwe media, …weet ook dat er gevoel van angst, bedreiging is.
- Geef aandacht aan ‘mediawijsheid’, Social media, informatievaardigheden, …
NB gaat om essentie; tools veranderen snel. - Ontwikkel nieuwe didactiek. Transformatie of zelfs revolutie van onderwijsprocessen: andere leerontwerpen kunnen maken
- Ontwikkel bijpassende didactische vaardigheden. Nieuwe didactiek vergt andere uitvoering/presentatie
Met dank aan Chris.
Zowel in mijn groepje als in de eindevaluaties (zie overzicht van Chris) werd aangeven dat ICTO iets is dat we in gezamenlijkheid zouden moeten aanpakken, het belang voor kennis delen en samenwerken werd onderstreept. Netwerken als samenwerkingsvorm zou het ZUYD-gevoel meer vorm geven. De afzonderlijke faculteiten zouden deze samenwerking moeten erkennen als belangrijk, en dit dan ook faciliteren. Tevens zouden zij docentprofessionalisering structureel moeten aanpakken. Want ook voor medewerkers geldt een leerproces. Dus ‘Durf te Leren’!
Morgen deel 3 van deze trilogie 🙂
May the force be with you!
Judith
Het Nieuwe Leren ofwel #durfteleren *) -1-
*) De hashtag “durfteleren” zag ik onlangs in een presentatie van Justine van den Berg. Ik heb m gebruikt omdat het zo goed aansluit bij dit blog. @Justine: Geweldige hashtag!
Maar goedemorgen Marcel,
Het is al weer bijna 3 weken geleden dat de thema-ochtend Het Nieuwe Leren in de DinoDome van het GaiaPark was. Deze bijeenkomst was speciaal bedoeld voor faculteitsdirecteuren, die enkele experts uit hun organisatie mee konden nemen.
Het was een goede bijeenkomst alleen de opkomst van de faculteitsdirecteuren viel tegen. Had dit te maken met tijdstip (hectische jaarafsluiting) of staat ICT in het onderwijs laag op het prioriteitenlijstje van onze managers? Of geloven zij in Het Nieuwe Leren van Koefnoen?
Jammer vond ik het wel, dat er weinig faculteitsdirecteuren waren. Nu waren we toch weer bijeen met gelijkgestemden.
ZuydPlein was mede-organisator, onze Chris was dagvoorzitter en trapte de thema-bijeenkomst over Het Nieuwe Leren af met een presentatie over ICT in (en niet voor) het onderwijs. Hij haalde enkele trends uit het Horizonrapport aan. Daarover heb jij ook al eens geblogd.
We moeten volgens dit rapport en SURF rekening houden met
– grote diversiteit didactische inzet (van gebruik van ICT als alleen opslagmiddel tot intensieve online samenwerking)
– kennis en vaardigheden docenten (technisch én didactisch)
– kennis en vaardigheden studenten (overschat)
– scala aan draadloze apparaten (vergt aanpassing ICT)
Chris benadrukte (natuurlijk als verantwoordelijke van ZUYD Bibliotheek) het belang van informatievaardigheden.
Wat betekent dit voor Horizon ZUYD?
We hebben jarenlang geëxperimenteerd maar niet doorontwikkeld. Er is (nog) geen visie vastgesteld maar door Ralf Kruytzer is hard gewerkt aan een ‘Strategisch ICT-plan Hogeschool Zuyd’ (concept zat vandaag in onze mailbox, moet m nog lezen)
Els Koelewijn presenteerde het voorbeeld van een goed geïmplementeerd DLWO-plan binnen ZUYD. Geweldig dat de ‘softe’ faculteit Verloskunde hierin voorop loopt! Top vrouwen!
Els was d.m.v. een Prezi-presentatie (i.s.m. Evelien van Limbeek) aanwezig en vertelde over hun aanpak die in anderhalf jaar is ontwikkeld. (helaas is deze Preze geluidloos). Voorwaarden zijn:
– commitment van de directeur
– training just in time en on the job
– DLWO- coach (een student!) als vraagbaak en ondersteuning van medewerkers
– gelabeld budget
Toegevoegd 29-6-2011, 15u45 Filmpje geupload, nu de Prezi met de mooie stem van Els Koelewijn erbij. Dank voor het doomailen, Els! Veel kijkplezier (10 minuten)
ICTO-collega Harry Vaessen liet verschillende voorbeelden zien van videoconferencing (Bv. Adobe Connect en Skype) zoals die bij verschillende faculteiten zoals Hotelschool, Logopedie, Ergotherapie en bij de Wijk van Morgen worden ingezet.

Frans Schoonbrood van de Zorgacademie (samenwerking tussen diverse ziekenhuizen in de regio, Hogeschool Zuyd, Arcus en Open Universiteit) stal de show met Paro, de knuffelrobot.
Hij vertelde over de Blended Learning praktijk van de Zorgacademie die rondom 3 (ICTO) thema’s zijn georganiseerd:
1. Zorg en monitoring op afstand
2. Zorg robotica
3. Digitale dossiers (portfolio)
Voorbeeld van goede samenwerking tussen onderwijs, onderzoek en praktijk.
Het belang van het delen van DLWO-plannen via de Blackboard Community of Practice eLearning werd nog eens benadrukt. Ook werd de open vraag gesteld: 
Daarna was het woord aan 2 faculteitsdirecteuren: Bert Melief (interim I/TI) en Rafaël van Crimpen (AVM, Academie Verloskunde).
Bert Melief heeft een jaar geleden een rapport geschreven gebaseerd op het vooronderzoek door ZuydPlein. Daarin waren enkele waarnemingen geformuleerd:
– veel klachten kwaliteit ICT diensten
– wie doet wat?
– sommige faculteiten hebben plannen, maar waar is de gezamenlijkheid?
– Beleidsgroep I & A (Informatie en Architectuur) is te weinig zichtbaar
Zijn aanbeveling “neem op korte termijn een besluit over ambitieniveau van ZUYD op ICT-gebied” is nog niet overgenomen. Maar het Strategisch ICT-plan is inmiddels in concept klaar.
Wel is het RASCI-model toegepast op ICT-processen: wie is waar (financieel) verantwoordelijk voor en wie moet geraadpleegd en geïnformeerd worden. Dat is al een 1e belangrijke stap.
Rafaël van Crimpen vertelde wat faculteitsdirecteuren in dit proces kunnen doen:
– verantwoordelijkheid nemen
– faciliteren in tijd, geld en personeel
– deskundigheidsbevordering docenten stimuleren
Met dank aan het verslag van collega Frans Roovers. Op basis mijn tweets had ik niet zo’n lang bericht kunnen schrijven.
De powerpointpresentaties van Chris Kuijpers, Harry Vaessen, Frans Schoonbrood en Bert Melief zijn alleen intern beschikbaar via Infonet [inloggen met hszuyd-account].
Na de koffiepauze gingen we in subgroepen uiteen om aan de hand van het vier-in-balans model verder te praten. Daarover morgen meer, anders wordt deze blogpost veel te lang 🙂
Superdoei!
Judith
De Naakte waarheid is niet Sexy: ICT in het onderwijs staat bloot aan radioactieve straling!
Grijns Judith!
Laten we eerlijk zijn: “Waar maken we ons druk om?” De Noordafrikaanse wereld staat in ‘brand’: revolutie, dictaturen vallen, mensen in opstand, mensen in oorlog, mensen ‘vechtend’ voor hun leven. In Japan zijn ze tijdens en na de verwoestende beving met de 1000den tegelijk ‘weggespoeld’ om nog maar te zwijgen van de schade op de wereld ‘straalt’ vanuit de kerncentrales. Dan vraag ik me echt af: “Waar maken we ons druk om?”
De naakte waarheid?
Helaas blijf ik me toch druk maken over het gebruik, de inzet en de deskundigheid van de betrokkenen bij de ICT in ons onderwijs. Raar he! Ik kan het niet laten! Ik blijf me zorgen maken over:
in de ICT binnen ons onderwijs.
Ook al heb ik een behoorlijk grote portie relativeringsvermogen, ook al heb ik positieve grondhouding en geloof ik in dat je er zelf het beste van moet maken, ook al zie ik dat de ‘echte ellende’ op de wereld van totaal andere aard is, toch maak ik me druk over de radioactieve straling waar ICT in het onderwijs aan wordt bloot gesteld. Een docent zal zeggen dat de straling eerder het onderwijs bedreigt, omdat te veel geld naar ondersteuning (bijvoorbeeld voor ICT of ICT advies) gaat.
Maar ik denk dat je ICT en het onderwijs niet los van elkaar kunt zien. Niet in een land dat zich als kennisnatie wil neerzetten. Niet in een omgeving (onderwijs) die onze ‘toekomst vorm geeft’, met het doorgeven van kennis, met het (onder)zoeken naar nieuwe kennis en met het leven lang delen van kennis! Onderwijs maakt mensen! Onderwijs maakt de toekomst!
Thanks Chris, maar eigenlijk Philip voor dit filmpje
Geen enkel werkgebied kan zonder ICT, maar waarom lukt het dan niet om in ons eigen domein ‘Onderwijs’ genoeg te investeren op dit gebied? Een enkele beleidsmaker probeert, er is veel vrijwillige deelname van geinspireerde docenten, maar dat je nu zegt goed en gestructureerd geregeld? Nee! Sterker nog de radioactieve straling van budgettair denken bedreigd steeds meer en meer de vooruitgang van ICT in het onderwijs. Zowel ondersteuning als docenten moeten meer doen met minder geld en zodra je wil samenwerken of gebruik wil maken van de schaarse landelijke of europeese subsidies dan regelen de bureaucratische declaratiemethodieken in ieder geval wel dat je werk blijft houden…
Maar ja we willen toch graag een beetje Sexy werk, niet waar?
Werk waarin onze rol duidelijk is! Werk waarin we niet het gevoel hebben om soms in ons blootje te staan! Werk ver weg van de radioactieve straling! Werk wat niet voelt als ‘gevecht’…
En dat kan best, zodra beleidsmakers van onderwijsinstellingen, ministers, deputes, wethouders daadwerkelijk ook niet alleen maar ambities uitspreken over kenniseconomie en kennisnatie, maar hier ook (juist in economisch mindere tijd) in investeren. Want ICT is de katalysator in een open wereld waar kennis gemaakt, gedeeld en verspreid wordt. In de onderwijswereld waarin wij leven!
Grijns! Maar goed waar maken we ons eigenlijk druk om?
De naakte waarheid? En die is zeker niet Sexy! Net zoals de beleidsmakers maak ook ik me druk om datgene waar ikzelf het dichts bij zit. En dat is gelukkig geen Tsunami of aardbeving zoals in Japan, of een van de revoluties zoals in Noord Afrika. Dat is gewoon het proberen om mijn werk leukerder te maken! Maar ik blijf medestrijders nodig hebben! Dus sluit je aan bij onze movement! Of zie/hoor ik het toch verkeerd?!
Groet Marcel





