Jammer, Marcel, dat je niet mee kon naar de inauguratie van Robert Schuwer als lector Open Educational Resources aan Fontys Hogeschool ICT. Het was een mooie warme (letterlijk en figuurlijk) middag met fijne ontmoetingen met bekenden. Het begon met een symposium met dagvoorzitter Ben Janssen. De eerste spreker was voormalig OU-rector Fred Mulder als pleitbezorger van OER. We moeten ons hierop meer focussen dan op het vage begrip ‘open education’. Hij lichtte het 5Coe-model toe. Op basis hiervan kan je profielen maken van onderwijsinstelling van de mate van openheid. Uiteraard maakt elke instelling zijn eigen keuze hierbij.

Ook 2 leden van de kenniskring presenteerde zich al met 2 onderzoeken. Waarvan één ging over een studentonderzoek naar MOOCs. Van de 180 respondenten bleek 80% niet te weten wat een MOOC was, zelf als ze één gevolgd hadden. Het begrip is niet alom bekend. Het merendeel van de studenten zien MOOC als kans voor verbreding en verdieping. Het ander onderzoek ging over intrinsiek gemotiveerde studenten die zelf OER zoeken en vinden om verder te komen in hun leerproces. Als docent zou je hier meer gebruik van moeten maken. ‘Openheid’ is voor studenten vanzelfsprekend, volgens de spreker. (Ik twijfel aan deze stelling. Volgens mij is het voor studenten inderdaad vanzelfsprekend om op zoek te gaan naar online bronnen ter ondersteuning van hun leerproces. De vraag is of zij hun eigen producten ook zelf weer open en online zullen delen? Ik moet even denken aan Open of gesloten? De ICT Draait Door 🙂 ).

Na de pauze vulde de aula zich met veel gasten die speciaal voor de lectorale rede van Robert kwamen. In een sneltreinvaart nam Robert ons mee op zijn mooie reis door de OER-wereld. Het was een mooi overzicht op het gebied van open onderwijs.
Tijdens de follow-up bijeenkomst strategieworkshops open en online onderwijs hebben wij het ook al gesproken over het ‘ontzorgen van docenten’. Daarop wil Robert’s lectoraat zich op focussen: op hergebruik en wegnemen van hinderenissen die docenten ervaren bij OER.

Zijn lectoraat zal zich richten op 4 categorieën van onderzoek:

1. Docenten en OER zijn object van onderzoek. De activiteiten in deze categorie zullen zich primair richten op concrete vraagstukken die in de praktijk van de docent ontstaan bij gebruik en publiceren van OER en andere vormen van open onderwijs. Ervaringen ermee zullen leiden tot requirements voor hulpmiddelen die ontwikkeld kunnen worden. Onderzoek moet duidelijk maken in welke mate hindernissen ervaren worden, hoe de hulpmiddelen bijdragen aan het verkleinen van de hindernissen en (uiteindelijk) of dat inderdaad leidt tot grotere adoptie van OER. Onderzoek naar de rol van de student hierbij behoort ook tot deze categorie.
2. Het onderwijsproces is object van onderzoek. Activiteiten in deze categorie richten zich met name op het verkrijgen van meer inzicht in hoe OER en andere vormen van open onderwijs kunnen bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs bij FHICT. Meer inzicht hierin kan een positieve invloed hebben op besef van de mogelijkheden van OER en daardoor uiteindelijk een opener curriculum. Onder meer zal daarbij ook aandacht worden gegeven aan effecten op onderwijs voor specifieke doelgroepen.
3. FHICT / Fontys is object van onderzoek. Komen tot een grotere adoptie van OER en andere vormen van open onderwijs vereisen ook organisatorische maatregelen. Processen zoals zoeken naar en aanpassen van leermaterialen zullen veranderen wanneer die leermaterialen OER zijn. Vraagstukken betreffen het optimaliseren van dergelijke processen:
   • Welke doelstellingen van FHICT en Fontys kunnen mede behaald worden door inzet van vormen van open onderwijs?
   • Wat kunnen we leren van (open) innovatieprocessen in (externe) organisaties om benutten en openbaren van open onderwijs optimaal te krijgen?
4. Relatie onderwijsinstelling – externe organisatie is object van onderzoek. Het onderzoek dat in deze categorie valt heeft als uitgangspunt dat de externe organisatie een visie heeft op open innovatie en naar middelen zoekt om die visie te realiseren. Vraagstukken hierbij betreffen hoe vormen van open onderwijs de externe organisatie kan helpen die visie te realiseren, in samenwerking met een onderwijsinstelling en wat dit voor gevolgen heeft voor de samenwerking tussen beide organisaties.

Hij eindigde zijn rede zoals de Romeinse senator Cato Maior dat ook altijd deed 🙂

“Overigens ben ik van mening dat leermaterinalen ontwikkeld met belastinggeld gratis beschikbaar moet worden gesteld”

Zijn lectorale rede is uiteraard open beschikbaar onder CC-BY. Ik heb ook nog een hard copy voor je meegenomen. Bekijken kan ook nog via deze link.

Robert begon zijn reis met een afbeelding van de Imagine gedenksteen van John Lennon in Strawberry Fields Central Park New York. Hij vroeg ons of hij ons wilde helpen met zijn OER-droom. Hij gaf aan samen te willen werken met ander hbo-instellingen. Robert heeft zijn Zuyd-mok nog. Die komt hij nog wel een keertje vullen zei hij 🙂

Judith

Zie ook de blogs van Wilfred Rubens over het symposium en de lectorale rede. En het blog van Robert Schuwer over zijn dag.