Hi Marcel,

Complimentjes geven is belangrijk. En jij geeft ze gul. Goed van je!

Is het geven van complimentjes wel zo simpel?

Tijdens mijn studie is het elkaar feedback geven erg belangrijk. Volgens mij hoort bij feedback geven ook complimenteren. Volgens het feedback onderzoek van Hattie & Timperley is het prijzen van studenten (lof, beloning, badges) het minst van invloed op hun prestaties. In een eerder blog heb ik hierover al eens mijn twijfels geuit. Want toch vinden we een ‘like’ op Facebook fijn en zijn badges in games ook leuk.

Maar wat is nou een goed en effectief compliment? Op het blog van OAB Dekkers las ik de voordelen van het geven van complimenten vanuit het gedachtegoed van oplossingsgericht werken (Cauffman & van Dijk, 2014):

• Je toont dat je aandacht hebt voor wat de ander goed doet.
• Je bouwt aan een coöperatieve werkrelatie.
• Je verstevigt het zelfbeeld en het zelfvertrouwen van de ander.
• Je helpt de ander met de neus in de richting van mogelijke oplossingen te gaan staan (in plaats van de neus in problemen te blijven steken).
• Je creëert een sfeer van vertrouwen en samenwerking, waardoor meer inzet mag worden verwacht om gewenste veranderingen in gang te zetten.
• Je biedt de ander kracht om meer te doen wat werkt.

Dit gunnen we een ander (familie, vriend, medewerker, collega, student) toch allemaal?

Om complimenten te geven die effectief zijn moet het compliment naar iets verwijzen dat echt gebeurd is of wat de ander zelf gedaan heeft. Het compliment moet realistisch zijn (niet overdrijven) en het moet bruikbaar zijn voor de ander zodat hij/zij daar stappen vooruit kan zetten in de richting die hij/zij wilt. En zwijg als je het niet echt meent!

In het onderwijs zijn we zo gewend om te zeggen wat fout is ipv goed. Denk maar aan de rode pennen (of rode wijzigingen in een Word-document *brrr*) of aan wat boven toetsen staat ’30 fout, een 7′ ipv ’70 goed,een 7′ punten. Nee, dat is in de gamewereld wel anders 🙂 Chris Kockelkoren heeft hierover al eens geblogd: de mindsets van Dweck. Onlangs heeft zij weer een mooie TEDtalk gehouden over de kracht van geloven dat je kan verbeteren. En de power van YET. Zij roept docenten op te stoppen met het geven van onvoldoendes, of niet voldaan!
Ik merk het in mijn eigen studie ook. Het geven van onvoldoendes werkt zo demotiverend. Ik voel me dan zo dom. Als je als feedback krijgt ‘bijna goed, nog niet helemaal’, zou dat (in ieder geval voor mij) een stuk fijner zijn.

Carol Dweck benoemt twee vormen van complimenteren: procescomplimenten en eigenschapcomplimenten. Bij complimenten over het proces prijs je de ander voor zijn of haar goede inspanning of effectieve strategie (“Je hebt vast hard gewerkt” of: “Je zult wel een goede aanpak gebruikt hebben.”). Bij eigenschapcomplimenten complimenteer je de ander met een eigenschap, een interne, vastliggende kwaliteit (“Je hebt het goed gedaan, je moet wel erg slim zijn”). Dweck heeft onderzocht dat procescomplimenten effectiever zijn en meer een growth mindset bevorderen (men is meer bereid om uitdagingen aan te gaan) dan complimenten over de eigenschap van iemand. Bij complimenten over eigenschappen zijn we sneller geneigd uitdagingen te vermijden, eigenschappen zijn immers onveranderbaar (fixed mindset). Zie ook onderstaande uitleg.

We zijn vaak niet zo gul met het geven met complimenten omdat we het gevoel hebben dat het overdreven is. Je moet inderdaad zwijgen als je het niet echt meent, maar mensen vinden het zeker fijn om te horen als ze iets goed hebben gedaan. Daar niets over te zeggen kan worden uitgelegd als “het zal wel niet goed zijn, ik hoor nooit iets”. Twijfel en onrust zal een leerproces vrijwel zeker negatief beïnvloeden.

Toch zijn niet alle complimenten effectief. In het eerdergenoemde OAB Dekkers blog werd een onderzoek van Kohn aangehaald: complementen kunnen zelfs schadelijk zijn. Complimenteren voor lage prestaties kan de boodschap geven dat er te weinig van je wordt verwacht, terwijl overcomplimenteren als neerbuigend of beledigend kan overkomen. Ik moest wel even instemmend knikken toen ik de term ‘compliment-verlamming’ las, dat herken ik wel 😉 Ik heb het je volgens mij ook wel eens gezegd. Ik heb vaker tijdens mijn studie te horen gekregen dat ik dit toch ‘gemakkelijk’ kan … onbewust levert dat een verwachting die je dan vervolgens niet waar kunt maken, met faalangst als resultaat.

Tja, het lijkt zo gemakkelijk, complimentjes geven. Als ik deze onderzoeken dan weer lees, lijkt het dan toch weer niet zo. Of wordt het moeilijker gemaakt dan dat het is?

Wij zijn goed bezig!
Judith