Ha Marcel,

Wederom was ik verrast door Zuyd. In het weekend sloeg ik de nieuwe Editie Zuyd open op het eerste hoofdartikel. Donkere wolken dreigend boven het artikel ‘De vierde industriële revolutie bij Zuyd’. Het onderwijs moet op de schop, lees ik verder. Wat er vervolgens allemaal door mijn hoofd schoot zal ik maar niet delen 🙂 . Als I-adviseur van Zuyd die zich bezighoudt met ict-innovaties in het onderwijs, didactisch en strategisch, had ik de behoefte inhoudelijk op het artikel te reageren. En niet door een mail naar de redactie te sturen, maar gewoon zoals dat in de huidige samenleving gebeurt: open en online 🙂 .

Door Christien Bok van SURF en collega Chris Kockelkoren, docent en icto-coördiator van faculteit ICT (en niet van heel Zuyd, zover ik weet 😉 ) worden de zeven belangrijkste gevolgen van de vierde industrieële revolutie voor het hbo op een rijtje gezet. Laat ik beginnen met op te merken dat ik blij ben dat ook Editie Zuyd aandacht besteed aan het thema ICT in het onderwijs.

Natuurlijk hebben Christien en Chris mooie uitdagingen voor het onderwijs toegelicht:

1. Onderwijs wordt maatwerk
2. De klas geflipt
3. Onderwijs wordt persoonlijk
4. Een Leven Lang Leren
5. De traditionele docent verdwijnt
6. Meer teamwork
7. Nauwe samenwerking met de regionale arbeidsmarkt

Echter, bovenstaande punten zijn volgens mij niet de gevolgen van de vierde industriële revolutie maar de ontwikkelingen van de huidige digitale revolutie (revolutie 3) waar we middenin zitten. Ik mis hierbij nog punten als social learning, online samenwerken, kenniscreatie die misschien wel impliciet bedoeld zijn maar niet expliciet zijn benoemd. Ik vind het de moeite waard om ze wel te benoemen. Ik ben er van overtuigd dat alleen door open (interprofessioneel | multi-disciplinair) samen te werken en kennis te delen, stappen vooruit gezet kunnen worden, richting die 4e industriële revolutie.

Hoewel niet in het artikel benoemd, is bij Zuyd, net zoals bij de andere hogescholen, ook een instellingsbreed innovatieprogramma en zijn er curriculumherzieningsprojecten in gang gezet. Inmiddels heeft het I-team op basis van de onderwijsvisie een visie op de Digitale Leer-en Werkomgeving van Zuyd geformuleerd. Inderdaad moet nog wel duidelijk worden met welke middelen en hoe het precies vormgegeven moet gaan worden. Daar zijn we wel hard aan bezig. Ik ben de eerste die toe zal geven dat we nog flinke stappen te zetten hebben.

Zijn de (terechte) uitdagingen zoals Christien en Chris die beschreven hebben de gevolgen van de vierde industriële revolutie?  In de inleiding van het artikel wordt robotisering, 3D printen, internet of things, big data opgesomd. Gaat de vierde industriële revolutie niet verder? Volgens World Economic Forum wordt dit gekenmerkt door samensmelting van het fysieke, digitale en biologische ….Het verandert ons mens. Het verandert onze relatie. Het verandert onze systemen. En wat heeft dat voor gevolgen voor het onderwijs?

(Bekijk ook de full version van The Fourth Industrial Revolution | World Economic Forum | 11:34 min)

Wat betekent dit voor het leren en werken? Dan moeten we nog wel wat stappen verder vooruit denken. Misschien richting 2030 zoals ik dat onlangs heb gedaan bij de MLI. Hebben tegen die tijd robots voor de klas, of heeft gewoon elke student een eigen robot? Misschien is ‘beam-me-up-scotty’ dan realiteit met holoportation. Gebruiken we virtual en augmented reality met de hololens. Of wellicht wordt ons brein met technologie geprikkeld om taken sneller en beter worden uitgevoerd. Of denken we hybrid met behulp van nanorobotjes die in ons brein zijn geïmplementeerd, en hebben we de beschikking over een cloud neocortex? Hebben we het dan nog wel over leren? Hebben we dan nog onderwijs? Ik weet het niet. Maar hier hebben we het over als we de impact van de vierde industriële revolutie voor het onderwijs, voor Zuyd willen bespreken. De kop van het artikel komt, volgens mij, niet overeen met de inhoud.

Dat we voor uitdagingen staan, is zeker. En dat zal inderdaad zoals aan het eind van het artikel staat een gezamenlijk proces van vallen en opstaan zijn. Ik ben van mening dat Bildung in dit hele proces belangrijk is. Samen en open in gesprek. Met onze studenten praten over onze (gedroomde) samenleving. Onze studenten, onze aankomende professionals, zijn immers de denkers, ontwikkelaars, leiders van de toekomst. We leiden ze hiervoor op. De grootste taak voor het huidige onderwijs is om samen na te denken over de waarden waar we voor staan, en onze studenten daar een goede bagage voor mee te geven.

Zijn de donkere wolken boven het artikel de interpretatie van de redactie voor hetgeen het onderwijs, dus ook Zuyd te wachten staat? Ik zie het niet zo somber in. Ik had liever een zonnetje met een smiley gezien. 🙂

CC-BY-SA Amit Borade

Zonnige groeten,
Judith